ŹRÓDŁA WITAMINY B12 DLA WEGANb12

  • Print

4. ŹRÓDŁA WITAMINY B12 DLA WEGAN

 

Spis treści:

Czy witaminaB12 jest wegańska?

Wzbogacone w witaminę B12 artykuły żywnościowe

Pożywka drożdżowa wzbogacona w witaminę B12

Termicznie zniszczona żywność

Tabletki wielowitaminowe

Bezpieczeństwo z pobierania suplementów

Przeżuj lub rozpuść tabletki pod językiem

Doustne zażywanie witaminy B12 przez ludzi z upośledzonym wchłanianiem

Światło

Suplementacja innymi niż Cyano-B12 formami witaminy B12

Teksty źródłowe

 

Czy witamina B12 jest wegańska?

Witamina B12 zawarta w suplementach lub w artykułach żywnościowych z dodatkiem B12 jest wytwarzana przez niektóre szczepy bakterii, pochodzi z kultur bakteryjnych, nie jest pobierania z produktów pochodzenia zwierzęcego. Jakkolwiek, niektóre firmy mogą dodawać do tabletek z B12 żelatynę, ale obecnie coraz rzadziej się to zdarza. Jest bardzo łatwo znaleźć wegańskie suplementy z witaminą B12 w internecie lub w sklepach spożywczych zwłaszcza w krajach rozwiniętych.

 

Niektóre firmy oferują ożywione suplementy z B12 w oparciu o glony typu spirulina, chlorella i inne, niż B12 z kultur bakteryjnych. Nie powinno się polegać na tych źródłach odnośnie witaminy B12, jak wskazują testy, te źródła nie są wiarygodne jako źródła metabolicznie aktywnej w organizmie człowieka, witaminy B12.

 

Streptomyces griseus, bacteria, która była uważana za drożdże, to było komercyjne źródło witaminy B12, przez wiele lat [8, 9]. Obecnie bakterie Propionibacterium shermanii oraz Pseudomonas denitrificans wyparły S. griseus [10]. Co najmniej, jedna wytwórnia tj. Rhone Poulenc Biochimie we Francji, używa genetycznie zmodyfikowanych mikroorganizmów, do produkcji witaminy B12 [11].

 

Wzbogacone w witaminę B12 artykuły żywnościowe:

Jest wiele artykułów żywnościowych, wzbogaconych w witaminę B12. Do nich zalicza się mleko pochodzenia roślinnego np. sojowe, owsiane, ryżowe itp, wegańskie zamienniki mięsne, szereg rodzajów płatków zbożowych, jeden z rodzajów preparatu drożdżowego.

 

Dzienna dawka dla witaminy B12 drukowana na etykietach, opiera się na 6 ?g wg. RDA (przybliżone tłumaczenie: Rekomendowana Dzienna Dawka) z 1968 roku. Jeżeli na etykietce jest napisane np. 25 % Dawki Dziennej to oznacza 0,25 x 6 ?g = 1,5?g witaminy B12.

 

Pożywka drożdżowa wzbogacona w witaminę B12:

Zwykłe pożywki drożdżowe, nie zawierają witaminy B12 chyba, że zostały o nią wzbogacone. Co najmniej jeden rodzaj wzbogaconych w witaminę B12, pożywek drożdżowych jest obecny na rynku: Red Star Vegetarian Support Formula (znane jako Red Star Yeast T6635+). Natomiast Twinlab Natural Nutritional Yeast SuperRich zawiera serwatkę, nie jest wegański.

 

Niefortunnie, są pewne negatywne strony polegania jedynie, na wzbogaconych w witaminę B12, pożywkach drożdżowych:

(i) Pożywkę drożdżową można spotkać na półkach ,w sklepach ze zdrową żywnością. Należy zwrócić uwagę, w czasie zamawiania, jakiego rodzaju pożywkę się zamawia, personel sklepowy może błędnie zamówić, inny rodzaj pożywki drożdżowej, z pośród całej gamy pożywek drożdżowych. Również łatwo popełnić błąd, kładąc na półkę zamiast pożywki drożdżowej, z dodatkiem witaminy B12 (Vegetarian Support Formula Nutritional Yeast) normalną, nie wzbogaconą w witaminę B12, pożywkę drożdżową.

(ii) Witamina B12 jest bardzo wrażliwa na światło. Pożywka drożdżowa, opakowana w przeźroczystą torebkę, jest wystawiona na działanie światła i leży na odsłoniętej półce.

(iii) Co najmniej jeden weganin (jakiego poznałem) był przekonany, że dostarcza witaminę B12 tym sposobem, ta osoba wykazywała objawy niedoboru witaminy B12; na szczęście, po pewnym czasie, objawy niedoboru przeszły, od momentu spożywania solidnych suplementów z witaminą B12.

 

Jeżeli próbujesz opierać się na pożywce Red Star Vegetarian Support Formula jako głównym źródle witaminy B12, musisz się upewnić, czy to jest to co miał(a,e)-ś na myśli. Najlepiej przechowywać tego rodzaju pożywkę w lodówce lub w zamrażalniku, z daleka od światła.

 

Proszę zapamiętać: Red Star Vegetarian Support Formula - pożywka drożdżowa, ma wiele innych pożytecznych związków, osobiście ją zażywam; ale weganie nie powinni polegać jedynie na tym, jednym źródle witaminy B12, to jest moja opinia.

 

Termicznie zniszczona żywność:

Tucker i inni (2000) [13] stwierdził, że witamina B12 pochodząca z żywności w nią wzbogaconej typu płatki owsiane i produkty mleczne, jest powiązana z lepszymi wynikami odnośnie poziomy witaminy B12 w organizmie od pobierania witaminy B12 z produktów mięsny typu: mięso czerwone, mięso drobiowe oraz mięso ryb. Co doprowadziło naukowców do podejrzeń, że witamina B12 pochodząca z mięsa może być niszczona podczas obróbki termicznej. Witamina B12 w produktach pochodzenia zwierzęcego nie jest w formie cyjano-B12 tj. formy jaka używana jest w suplementach i dodawana do żywności o nią wzbogaconej, forma cyjano-B12 jest bardziej stabilna podczas obróbki termicznej. Dla przykładu, w środowisku kwasowym (pH 4-7) cyjano-B12 wytrzymuje temperaturę dochodzącą do 120 st. C [1].

 

Nawet gdyby, dla osób zastanawiających się, czy witamina B12 w artykułach o nią wzbogaconych, nie jest niszczona podczas termicznej obróbki, na to nie ma wystarczających dowodów, aby być tego pewnym. Zatem najbezpieczniej jest opierać się na witaminie B12 pochodzącej z artykułów termicznie niezniszczonych.

 

Tabletki wielowitaminowe:

Istnieją pewne zastrzeżenia, co do wegan ufających jedynie tabletkom wielowitaminowym, zawierającym niewielkie ilości witaminy B12 (mniej niż 25 ?g)

Herbert et al. [2] (1982, USA) stwierdzili, że witaminy takie jak B1, B3, C, oraz E, wraz z miedzią i żelazem, mogą uszkadzać witaminę B12. Przetestowano 15 wielowitaminowych preparatów, używanych najczęściej przez ok. 100 milionów Amerykanów, na nieaktywne metabolicznie, analogi witaminy B12 (wszystkie te suplementy zawierają 6-27 % wszystkich związków korynowych).

Witamina C, w dawkach powyżej 500 mg, pobierana wraz z posiłkiem lub godzinę po posiłku, może spowodować blokadę wchłaniania witaminy B12 lub uszkodzić cząsteczki B12 [3].

Wiele tabletek wielowitaminowych, nie może być żuta, co ma bardzo istotne znaczenie, we wchłanianiu witaminy B12, u niektórych osób.

 

Zatem: jeżeli preparat wielowitaminowy jest przeznaczony do żucia oraz zawiera co najmniej 25 ?g witaminy B12, w formie cyjanokobalaminy (cyjano-B12), jest spożywany codziennie, to najprawdopodobniej wystarczające.

 

Bezpieczeństwo z pobierania suplementów

W 1988 roku Herbert ostrzegał, że duże ilości witaminy B12, mogą być szkodliwe [4]. Przeciwnego zdania są Hathcock i Troendle (1991) [5] podkreślili: nie ma większych albo w ogóle, szkodliwych skutków, nawet tak wysokich dziennych dawek witaminy B12 jak 500-1000 ?g. Instytuty medyczne, nie ustaliły jeszcze górnej granicy tolerancji dziennego pobierania witaminy B12.

Kobalt oraz cyjanek, w ilości 1000 ?g/dzień z cyjanokobalaminy, uważa się za toksykologiczne nieistotne [5]. Ludzie z chroniczną niewydolnością nerek, defektami metabolizmu cyjanków oraz najprawdopodobniej, osoby palące papierosy, powinni zażywać inne, niecyjankowe formy witaminy B12.

Przeżuj lub rozpuść tabletki pod językiem:

Crane i inni [6] (1994, USA) stwierdzili, że tabletki pochodzące od jednej z firm, rozpuszczają się wolno w wodzie oraz w środowisku kwaśnym. Następnie przeprowadzono badania aby przekonać się, czy weganie, jako pacjenci, którzy poprzednio nie poprawiali statusu B12 łykając całe tabletki z B12, nie polepszą wchłaniania B12 poprzez żuciem tabletek. Siedem osób żuło tabletki zawierające 100 ?g B12 (raz na tydzień przez okres 6 tygodni) ich średnie poziomy witaminy B12 w osoczu, podwyższyły się z 116 do 291 pg/mL. U dziewięciu osób, które nie żuły wspomnianych tabletek, stwierdzono jedynie niewielki wzrost tj. ze 123 do 139 pg/mL. Jakkolwiek dawka 100 ?g raz na tydzień, to nie jest wcale tak dużo. Najbardziej zadziwiającym rezultatem było to, że u siedmiu pacjentów żujących powyższe suplementacje, wzrost poziomów w osoczu, był znacznie większy, od tych którzy je połykali w całości.

Siedem osób z dziewięciu, żuło codziennie tabletki z B12 zawierające 500 ?g, przez okres 10 dni, poziomy wzrosły do normy, średnia końcowa wynosiła 524? 235 pg/mL. U trzech uczestników, poziomy B12 nie podnosiły się, wymagane były dożylne zastrzyki, aby utrzymać poziomy witaminy B12 powyżej 300 pg/mL.

 

W badaniach z 2003 roku porównywano podawanie 500 ?g dziennie metodą podjęzykowaą i doustną zwykłą. Uzyskane wyniki z metody podjęzykowej, nie były lepsze od zwykłej metody doustnej, w odniesieniu do wzrostu poziomów witaminy B12 lub polepszenia aktywności B12 (w oparciu o pomiary homocysteiny i kwasu metylomalonowego). Obie drogi tak samo efektywnie, podnosiły poziomy witaminy B12 [12].

 

Doustne zażywanie witaminy B12 przez ludzi z upośledzonym wchłanianiem:

Niektóre obecne badania wykazały, że doustne spożywanie dużych ilości witaminy B12 może unormować poziomy tej witaminy, dotyczy to nawet ludzi cierpiących na anemię złośliwą. Po więcej informacji dla tego rodzaju przypadków zobacz: Osoby z upośledzonym wchłanianiem B12 oraz W jaki sposób były formułowane zalecenia

 

Światło:

Suplementy z witaminą B12, nie powinny być wystawione na długie okresy naświetlania, z uwagi na nietrwałość cyjanokobalaminy na świetle [7, 8].

 

Nie-cyjankowe Suplementy

Oprócz cyjanokobalaminy, istnieją suplementy z metylokobalaminą (metylo-B12) adenozylokobalaminą (adenozyno-B12) znany pod handlową nazwą jako dibencozide i koencym B12 mniej powszechne są suplementy z hydroksykobalaminą (hydorksy-B12). Zobacz: Suplementy z niecyjankowymi formami B12. Jak poprzednio wspomniałem, te formy witaminy B12 mogą być preferowane dla wegan palących papierosy.

 

S-adenozylmetionina (aka SAM and SAMe) to następny rodzaj suplementacji, godny uwagi. Ta forma występuje w przemianach metabolicznych: homocysteina-methionina, niektórzy uważają homocysteinę, za realny wskaźnik niedoborów witaminy B12. Po więcej informacji zobacz: Załącznik: SAMe (S-AdenozyloMetionina)]

 

Teksty źródłowe: Źródła witaminy B12 dla wegan

1. Personal communication, March 6-7, 2002 with Dr. Fumio Watanabe, Kochi Women?s University, Department of Health Science, 5-15 Eikokuji-cho Kochi 780-8515 Japan.

2. Herbert V, Drivas G, Foscaldi R, Manusselis C, Colman N, Kanazawa S, Das K, Gelernt M, Herzlich B, Jennings J. Multivitamin/mineral food supplements containing vitamin B12 may also contain analogues of vitamin B12. N Engl J Med. 1982(July); 307(4):255-6.

3. Groff J, Gropper S. Advanced Nutrition and Human Metabolism, 3rd ed. Wadsworth: 2000.

4. Herbert V. Vitamin B-12: plant sources, requirements, and assay. Am J Clin Nutr. 1988;48:852-8.

5. Hathcock JN, Troendle GJ. Oral cobalamin for treatment of pernicious anemia? JAMA. 1991 Jan 2;265(1):96-7.

6. Crane MG, Sample C, Pathcett S, Register UD. ?Vitamin B12 studies in total vegetarians (vegans). Journal of Nutritional Medicine. 1994;4:419-430.

7. Schneider Z, Stroinski A. Comprehensive B12. New York: Walter de Gruyter, 1987.

8. Linnell JC, Matthews DM. Cobalamin metabolism and its clinical aspects. Clin Sci (Lond). 1984 Feb;66(2):113-21.

9. Vitamin B12. Code of Federal Regulations. U.S. Government Printing Office. Title 21, Volume 3. Revised. April 1, 2001. CITE: 21CFR184.1945 p. 550.

10. De Baets S, Vandedrinck S, Vandamme EJ. Vitamins and Related Biofactors, Microbial Production. In: Lederberg J, ed. Encyclopedia of Microbiology, Vol 4, 2nd Ed. New York: Academic Press; 2000:837-853.

11. Correspondence between Rhone Poulenc Biochimie and Red Star Yeast. May 1, 1997.

12. Sharabi A, Cohen E, Sulkes J, Garty M. Replacement therapy for vitamin B12 deficiency: comparison between the sublingual and oral route. Br J Clin Pharmacol. 2003 Dec;56(6):635-8.

13. Tucker KL, Rich S, Rosenberg I, Jacques P, Dallal G, Wilson PW, Selhub J. Plasma vitamin B-12 concentrations relate to intake source in the Framingham Offspring study. Am J Clin Nutr. 2000 Feb;71(2):514-22.